Sytuacja społeczno-gospodarcza kraju

Sytuacja
społeczno-gospodarcza
kraju

Data publikacji: 30.01.2025 r.

Podstawowe dane

Produkt krajowy brutto
2024 r.

Produkt krajowy brutto, według wstępnych szacunków, był realnie o 2,9% wyższy niż przed rokiem (w 2023 r. notowano wzrost o 0,1%).

+2,9% r/r
wstępny szacunek
Ludność
2024 r.

Spadek liczby ludności Polski, utrzymujący się niemal nieprzerwanie od 2012 r., był większy niż rok wcześniej. W ciągu roku spadła liczba urodzeń (do poziomu najniższego po 1945 r.), a liczba zgonów była podobna do notowanej w 2023 r. W wyniku mniejszej liczby urodzeń niż zgonów, przyrost naturalny pozostał ujemny. Szacuje się, że saldo migracji zagranicznych było dodatnie, podobnie jak w latach poprzednich.

Wstępny szacunek:
(stan w końcu okresu)
37,5 mln osób
(-147 tys. r/r)
liczba ludności
252 tys.
(-20,5 tys. r/r)
urodzenia żywe
409 tys.
(0,0 tys. r/r)
zgony ogółem
Rynek pracy
2024 r.

Liczba pracujących w gospodarce narodowej, w drugim roku z rzędu, była nieco niższa niż przed rokiem. Przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw nieznacznie spadło w porównaniu z 2023 r. (wówczas notowano jego niewielki wzrost). Stopa bezrobocia rejestrowanego w końcu 2024 r. była podobna jak rok wcześniej i niższa niż w latach poprzednich.

ok. -0,1% r/r

pracujący w gospodarce narodowej1
wstępny szacunek
(stan w końcu okresu)

-0,4% r/r

przeciętne zatrudnienie
w sektorze przedsiębiorstw2
(w przeliczeniu na etaty)

5,1%
stopa bezrobocia rejestrowanego
(stan w końcu okresu)
1 Dane dotyczą pełnej zbiorowości, tj. łącznie z podmiotami o liczbie pracujących do 9 osób.
2 W podmiotach powyżej 9 pracujących.

Przeciętne miesięczne wynagrodzenia brutto w sektorze przedsiębiorstw3

2024 r.

Utrzymał się znaczny wzrost przeciętnych miesięcznych nominalnych wynagrodzeń brutto w sektorze przedsiębiorstw (choć był nieco mniejszy niż w 2023 r.). Przy słabszej inflacji niż w latach poprzednich, w znacznym stopniu zwiększyła się siła nabywcza płac.

+11,0% r/r
nominalne
+7,0% r/r
realne
3 W podmiotach powyżej 9 pracujących.
Przeciętne miesięczne emerytury i renty brutto
2024 r.

Przeciętne nominalne emerytury i renty brutto w obu systemach wzrosły w mniejszym stopniu niż rok wcześniej (ale bardziej niż wynagrodzenia). Przyspieszyło tempo wzrostu świadczeń realnych z pozarolniczego systemu ubezpieczeń społecznych, a rolników indywidualnych było podobne do notowanego w 2023 r.

z pozarolniczego systemu ubezpieczeń społecznych:
+14,4% r/r
nominalne
+10,4% r/r
realne
rolników
indywidualnych:
+13,9% r/r
nominalne
+9,9% r/r
realne
Ceny konsumpcyjne
2024 r.

Średnioroczny wzrost cen towarów i usług konsumpcyjnych był znacznie mniejszy niż w 2023 r. oraz niższy niż założono w ustawie budżetowej. Zwolniła dynamika cen we wszystkich grupach towarów i usług, przy czym wzrost cen w zakresie mieszkania był większy niż cen konsumpcyjnych ogółem, a cen żywności i napojów bezalkoholowych ‒ mniejszy. Niższe niż w 2023 r. były ceny m.in. w zakresie transportu. Od kwietnia 2024 r. inflacja przyspieszała, a pod koniec roku spowolniła (w listopadzie i grudniu wzrost wyniósł po 4,7%).

+3,6% r/r
ceny towarów i usług konsumpcyjnych
Ceny produkcji sprzedanej przemysłu
oraz budowlano-montażowej
2024 r.

W przemyśle odnotowano spadek cen producentów w porównaniu z 2023 r. (po wzroście w trzech poprzednich latach). W budownictwie ceny nadal rosły, ale w mniejszym stopniu niż w 2023 r. i 2022 r. W grudniu 2024 r. skala spadku cen produkcji sprzedanej przemysłu była najmniejsza od lipca 2023 r., a wzrost cen produkcji budowlano-montażowej był najwolniejszy od czerwca 2021 r.

-6,8% r/r
ceny produkcji sprzedanej przemysłu
+5,9% r/r
ceny produkcji budowlano-montażowej
Produkcja sprzedana przemysłu
2024 r.

Produkcja sprzedana przemysłu zwiększyła się nieznacznie w porównaniu z 2023 r. W jednostkach powyżej 9 pracujących sprzedaż wzrosła w większości sekcji przemysłu, najbardziej w dostawie wody, gospodarowaniu ściekami i odpadami; rekultywacji. W przetwórstwie przemysłowym wzrost był podobny jak w przemyśle ogółem. Spadek produkcji sprzedanej odnotowano natomiast w górnictwie i wydobywaniu. Spośród głównych grupowań przemysłowych zwiększyła się sprzedaż w produkcji dóbr konsumpcyjnych trwałych i nietrwałych, natomiast spadła ‒ w produkcji dóbr zaopatrzeniowych, dóbr związanych z energią oraz, nieznacznie, w produkcji dóbr inwestycyjnych.

+0,3% r/r

ogółem4
wstępny szacunek

+0,3% r/r
w podmiotach powyżej 9 pracujących
4 Dane dotyczą pełnej zbiorowości podmiotów przemysłowych, tj. łącznie z jednostkami o liczbie pracujących do 9 osób.
Produkcja budowlano–montażowa
2024 r.

Po trzech latach wzrostu odnotowano spadek produkcji budowlano-montażowej. W przedsiębiorstwach powyżej 9 pracujących produkcja zmniejszyła się we wszystkich działach budownictwa, w największym stopniu w jednostkach realizujących głównie roboty budowlane specjalistyczne. Sprzedaż robót inwestycyjnych obniżyła się bardziej niż sprzedaż robót o charakterze remontowym.

ok. -8% r/r

ogółem5
wstępny szacunek

-7,7% r/r
w podmiotach powyżej 9 pracujących
5 Dane dotyczą pełnej zbiorowości podmiotów budowlanych, tj. łącznie z jednostkami o liczbie pracujących do 9 osób.
Budownictwo mieszkaniowe
2024 r.

W drugim roku z kolei spadła liczba mieszkań oddanych do użytkowania. Znacznie wzrosła natomiast liczba mieszkań, na budowę których wydano pozwolenia lub dokonano zgłoszenia z projektem budowlanym oraz mieszkań, których budowę rozpoczęto (po spadkach w dwóch poprzednich latach).

-9,6% r/r
mieszkania
oddane do użytkowania
+20,3% r/r

mieszkania,
na które wydano pozwolenia6

+23,7% r/r
mieszkania,
których budowę rozpoczęto
6 Lub dokonano zgłoszenia z projektem budowlanym.
Sprzedaż detaliczna
2024 r.

Sprzedaż detaliczna była wyższa niż przed rokiem (kiedy notowano jej spadek). W jednostkach powyżej 9 pracujących w większości grup sprzedaż była większa niż w 2023 r., w tym m.in. w jednostkach handlujących pojazdami samochodowymi, motocyklami, częściami oraz paliwami stałymi, ciekłymi i gazowymi. Spadek sprzedaży w grupach żywność, napoje i wyroby tytoniowe oraz meble, rtv, agd był mniejszy niż rok wcześniej, natomiast w grupie tekstylia, odzież, obuwie ‒ znacznie większy.

+1,0% r/r

ogółem7
wstępny szacunek

+2,7% r/r
w podmiotach powyżej 9 pracujących
7 Dane dotyczą pełnej zbiorowości, tj. łącznie z podmiotami o liczbie pracujących do 9 osób.
Transport
2024 r.

Spadek przewozów ładunków był zbliżony do notowanego w 2023 r. Utrzymał się wzrost przewozów pasażerów, ale był mniejszy niż w roku poprzednim.

-2,0% r/r
przewozy ładunków
+4,4% r/r
przewozy pasażerów
Rolnictwo
2024 r.

Globalna produkcja rolnicza była większa niż w roku poprzednim (po spadku w 2023 r.), na co wpłynął wzrost produkcji zwierzęcej. Utrzymał się spadek produkcji roślinnej (jego skala była zbliżona do notowanej przed rokiem).

Przeciętne ceny skupu zbóż podstawowych były dużo niższe niż w 2023 r. Spośród produktów zwierzęcych spadły ceny żywca rzeźnego (najbardziej żywca wieprzowego), wzrosły natomiast ceny mleka.

Wstępny szacunek:
+2,2% r/r
globalna produkcja rolnicza
-1,1% r/r
produkcja roślinna
+5,2% r/r
produkcja zwierzęca
Handel zagraniczny
(w cenach bieżących)
styczeń–listopad 2024 r.

W okresie jedenastu miesięcy 2024 r. obniżył się w skali roku zarówno eksport (po wzroście w analogicznym okresie 2023 r.), jak i import (w mniejszym stopniu niż rok wcześniej). Wymiana zamknęła się dodatnim saldem, znacznie niższym niż przed rokiem. Zmniejszyły się obroty ze wszystkimi grupami krajów, w tym po stronie eksportu najbardziej obniżyła się wartość towarów wysyłanych do krajów rozwiniętych, a po stronie importu ‒ towarów sprowadzanych z krajów Europy Środkowo-Wschodniej. Wskaźnik terms of trade, odmiennie niż w okresie dziesięciu miesięcy 2023 r., kształtował się niekorzystnie.

-7,0% r/r
eksport
(w zł)
-4,5% r/r
import
(w zł)
Koniunktura gospodarcza
styczeń 2025 r.

Przedsiębiorcy z większości prezentowanych działalności sygnalizują poprawę niekorzystnych nastrojów w porównaniu z grudniem 2024 r. Jedynie podmioty handlu detalicznego oceniają koniunkturę bardziej pesymistycznie niż przed miesiącem.

Wśród barier w prowadzeniu firmy przedsiębiorcy znacznie rzadziej niż w styczniu 2024 r. wskazują na niejasne, niespójne i niestabilne przepisy prawne (m.in. w handlu detalicznym i budownictwie). W opinii przedsiębiorców (głównie w budownictwie) większym utrudnieniem niż przed rokiem jest natomiast zbyt duża konkurencja na rynku.

Przedsiębiorcy najczęściej przewidują, że w najbliższych trzech miesiącach wzrost cen usług, materiałów i surowców spowolni. Do czynników wpływających na wzrost kosztów funkcjonowania firmy nadal najczęściej zaliczane są ceny energii i paliw oraz koszty zatrudnienia (w porównaniu z sytuacją sprzed trzech miesięcy najbardziej zwiększył się odsetek takich odpowiedzi wśród jednostek handlu detalicznego).

Nadal większość firm (82%–92%) ocenia wpływ wojny w Ukrainie na ich działalność jako nieznaczny lub nieodczuwalny.

wskaźnik ogólnego klimatu koniunktury:
–9,6
przetwórstwo przemysłowe
–7,3
budownictwo
–5,9
handel
detaliczny
–4,0
transport i gospodarka magazynowa
Koniunktura konsumencka
styczeń 2025 r.

Wskaźniki ufności konsumenckiej, syntetycznie opisujące obecne i oczekiwane tendencje konsumpcji indywidualnej, są mniej niekorzystne niż w grudniu 2024 r. Poprawiły się m.in. pesymistyczne prognozy dotyczące sytuacji ekonomicznej kraju, oceny obecnej sytuacji finansowej gospodarstwa domowego oraz przewidywanego poziomu bezrobocia. W opinii respondentów wzrost cen konsumpcyjnych utrzyma się.

Obawy konsumentów przed zagrożeniem, jakie może stwarzać obecna sytuacja na terytorium Ukrainy są nieco mniejsze lub zbliżone do zgłaszanych w grudniu 2024 r. Według 28% respondentów konflikt w Ukrainie stanowi duże zagrożenie dla suwerenności i niepodległości Polski (wobec 31% miesiąc wcześniej), a zdaniem 26% – dla polskiej gospodarki (wobec 28%). Podobnie jak przed miesiącem, w opinii 7% badanych wojna w Ukrainie jest dużym zagrożeniem dla ich osobistej sytuacji finansowej. Utraty pracy lub zaprzestania prowadzenia własnej działalności z powodu wojny zdecydowanie obawia się 2% respondentów (wobec 3% w poprzednim miesiącu), a nadal 7% dostrzega możliwość zaistnienia takiej sytuacji.

–15,1
bieżący wskaźnik
ufności konsumenckiej
(BWUK)
–9,9
wyprzedzający wskaźnik
ufności konsumenckiej
(WWUK)

Główny Urząd Statystyczny
Aleja Niepodległości 208
00-925 Warszawa

Sytuacja społeczno-gospodarcza kraju
Departament Opracowań Statystycznych
tel. 22 608-31-18
e-mail: Sekretariat-OS@stat.gov.pl