Nakłady inwestycyjne przedsiębiorstw niefinansowych¹

Nakłady ogółem badanych przedsiębiorstw w 1 półroczu 2025 r. wyniosły 87,1 mld zł i były (w cenach stałych) o 1,2% niższe niż przed rokiem (kiedy notowano spadek o 5,5%). Nakłady na budynki i budowle zmniejszyły się o 4,8% (wobec spadku przed rokiem o 12,6%). Nakłady na zakupy² wzrosły o 0,8% (po spadku rok wcześniej o 1,3%), w tym na maszyny, urządzenia techniczne i narzędzia zwiększyły się o 1,4% (wobec spadku o 2,2%), a na środki transportu spadły o 0,8% (wobec wzrostu o 0,9% przed rokiem). Udział zakupów w nakładach ogółem był nieco większy niż przed rokiem (wzrost o 0,4 p.proc. do 63,2%). Nakłady realizowało 76,4% badanych podmiotów (wobec 76,7% w 1 półroczu ub. roku).

W badanych przedsiębiorstwach spadek nakładów odnotowano w jednostkach o liczbie pracujących powyżej 1000 osób (o 5,4%), natomiast wzrost – w jednostkach o liczbie pracujących od 250 do 1000 osób (o 8,0%) oraz o liczbie pracujących od 50 do 249 osób (o 2,5%).

Spadek nakładów (w cenach bieżących) notowano m.in. w górnictwie i wydobywaniu (o 18,6% wobec wzrostu o 12,9% w 1 półroczu 2024 r.), przetwórstwie przemysłowym (o 10,7% wobec spadku o 6,4%) oraz w dostawie wody; gospodarowaniu ściekami i odpadami; rekultywacji (o 3,3% wobec spadku o 9,9%). Wzrosły natomiast nakłady m.in. w budownictwie (o 32,8% wobec wzrostu o 20,0%), informacji i komunikacji (o 32,6% wobec spadku o 14,6%), transporcie i gospodarce magazynowej (o 19,2% wobec spadku o 27,2%), obsłudze rynku nieruchomości (o 8,4% wobec spadku o 15,7%), zakwaterowaniu i gastronomii (o 7,2% wobec wzrostu o 3,7%), administrowaniu i działalności wspierającej (o 4,9% wobec wzrostu o 12,6%), wytwarzaniu i zaopatrywaniu w energię elektryczną, gaz, parę wodną, gorącą wodę (o 3,7% wobec spadku o 9,2%) oraz w handlu; naprawie pojazdów samochodowych (o 3,2% wobec wzrostu o 0,7%).

Spośród działów przetwórstwa przemysłowego o największym udziale w nakładach inwestycyjnych, najbardziej obniżyły się nakłady w produkcji urządzeń elektrycznych (o 51,1%), produkcji wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych (o 32,2%) oraz produkcji papieru i wyrobów z papieru (o 28,7%). Zwiększyły się natomiast nakłady m.in. w przedsiębiorstwach zajmujących się produkcją artykułów spożywczych (o 17,9%).

W strukturze nakładów ogółem według sekcji w porównaniu z 1 półroczem ub. roku zwiększył się udział nakładów poniesionych m.in. przez jednostki transportu i gospodarki magazynowej (z 9,8% do 11,7%), informacji i komunikacji (z 3,7% do 4,9%), budownictwa (z 3,0% do 4,0%), wytwarzania i zaopatrywania w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę (z 11,0% do 11,4%), handlu; naprawy pojazdów samochodowych (z 11,0% do 11,4%). Obniżył się natomiast udział m.in. przetwórstwa przemysłowego (z 36,6% do 32,9%), górnictwa i wydobywania (z 6,0% do 4,9%) oraz dostawy wody; gospodarowania ściekami i odpadami; rekultywacji (z 2,7% do 2,6%).

W okresie styczeń–czerwiec br. rozpoczęto 107,8 tys. inwestycji, tj. o 2,6% mniej niż przed rokiem (kiedy notowano wzrost o 1,4%). Około 68% z nich stanowiły przyłącza energetyczne i gazowe o niewielkiej jednostkowej wartości kosztorysowej (podobnie jak rok wcześniej). Łączna wartość kosztorysowa inwestycji rozpoczętych wyniosła 32,8 mld zł i była o 0,4% niższa niż w 1 półroczu ub. roku. Na modernizację istniejących środków trwałych przypadało 41,9% wartości kosztorysowej inwestycji rozpoczętych (wobec 41,1% rok wcześniej). Zmniejszyła się wartość kosztorysowa inwestycji rozpoczętych m.in. w górnictwie i wydobywaniu, obsłudze rynku nieruchomości, handlu; naprawie pojazdów samochodowych, przetwórstwie przemysłowym oraz transporcie i gospodarce magazynowej. Wzrosła natomiast wartość kosztorysowa inwestycji rozpoczętych m.in. w wytwarzaniu i zaopatrywaniu w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę, budownictwie, dostawie wody; gospodarowaniu ściekami i odpadami; rekultywacji oraz w informacji i komunikacji.

Przedsiębiorstwa z kapitałem zagranicznym poniosły 38,5% ogólnej wartości nakładów zrealizowanych przez badane przedsiębiorstwa (podobnie jak w 1 półroczu ub. roku). Nakłady tej grupy podmiotów (w cenach stałych) były o 1,5% wyższe niż rok wcześniej (kiedy notowano spadek o 5,4%). Jednostki przetwórstwa przemysłowego zrealizowały 37,4% nakładów ogółem tej grupy podmiotów (przy czym ich nakłady w cenach bieżących były o 15,0% niższe niż w 1 półroczu ub. roku), administrowania i działalności wspierającej – 25,3% (przy wzroście nakładów o 10,7%), prowadzące działalność w zakresie handlu; naprawy pojazdów samochodowych – 16,4% (przy spadku nakładów o 3,7%), informacji i komunikacji – 9,2% (przy wzroście nakładów o 44,2%).

W strukturze nakładów poniesionych przez przedsiębiorstwa przetwórstwa przemysłowego z kapitałem zagranicznym największy udział miały podmioty zajmujące się produkcją pojazdów samochodowych, przyczep i naczep – 17,9% (przy spadku ich nakładów o 0,3%) oraz produkcją artykułów spożywczych – 16,4% (przy wzroście ich nakładów o 9,9%). Znaczny był również udział podmiotów zajmujących się produkcją wyrobów z pozostałych mineralnych surowców niemetalicznych – 7,5% (przy czym nakłady tych jednostek spadły w skali roku o 8,5%), wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych – 7,4% (przy spadku nakładów o 29,0%), urządzeń elektrycznych – 6,4% (przy spadku nakładów o 61,7%).