Sytuacja społeczno-gospodarcza
w Unii Europejskiej i w wybranych krajach

W 2024 r. nadal występowały istotne różnice pomiędzy krajami Unii Europejskiej pod względem PKB na 1 mieszkańca, wyrażonego w standardzie siły nabywczej (Purchasing Power Standard – PPS) w stosunku do średniej UE. Najwyższy poziom PKB per capita, wyraźnie odbiegający od pozostałych krajów, niezmiennie notowano w Luksemburgu i Irlandii – odpowiednio o 142% i 111% większy od średniej dla UE. Powyżej przeciętnej dla UE kształtował się również PKB na 1 mieszkańca m.in. w Holandii, Danii, Austrii, Belgii, Niemczech oraz Szwecji (o 36%–13%). W Polsce produkt krajowy brutto per capita wyniósł 79% średniej unijnej (tj. o 1 p.proc. więcej niż w 2023 r.) i był wyższy od notowanego w Rumunii, na Węgrzech, Chorwacji, Słowacji, na Łotwie, w Grecji i Bułgarii (gdzie PKB na 1 mieszkańca oscylował w granicach od 78% do 66% wartości dla UE ogółem).

W maju 2025 r. zharmonizowana stopa bezrobocia¹ w Unii Europejskiej wyniosła 5,9%, czyli tyle samo co w poprzednim miesiącu, ale o 0,1 p.proc. mniej niż w maju ub. roku. Największe natężenie bezrobocia nadal notowano w Hiszpanii (10,8%). Wyższy niż przeciętnie w UE był także wskaźnik bezrobocia w Szwecji, Finlandii, Grecji, Estonii, we Francji, na Łotwie, w Luksemburgu, na Litwie, we Włoszech, w Belgii i w Portugalii (w granicach 9,0%–6,3%). Najniższą stopę bezrobocia obserwowano natomiast na Malcie (2,7%) i w Czechach (2,8%). W Polsce stopa bezrobocia wyniosła 3,3% – tyle samo co miesiąc wcześniej, ale o 0,5 p.proc. więcej niż rok temu. W porównaniu z kwietniem br. bezrobocie nie uległo zmianie w dziesięciu państwach członkowskich UE, zmniejszyło się w dziewięciu (najbardziej w Danii – o 1,6 p.proc.), a wzrosło w pozostałych ośmiu (w największym stopniu w Szwecji – o 0,5 p.proc. i we Włoszech – o 0,4 p.proc.). Mniejsza niż w maju ub. roku była stopa bezrobocia w trzynastu krajach UE, m.in. w Grecji (o 2,6 p.proc.) i na Cyprze (o 1,2 p.proc.). Na Łotwie i Węgrzech bezrobocie utrzymało się na poziomie sprzed roku, natomiast w dwunastu państwach wzrosło, w tym. m.in. w Belgii i Szwecji (po 0,9 p.proc.). W Stanach Zjednoczonych w maju br. wskaźnik bezrobocia, podobnie jak przed miesiącem, wyniósł 4,2% i był nieco wyższy niż przed rokiem (o 0,2 p.proc.). W Japonii stopa bezrobocia nie uległa zmianie względem ubiegłego miesiąca (2,5%), ale była nieco niższa niż rok wcześniej (o 0,1 p.proc.).

Towary i usługi konsumpcyjne (według HICP²) w czerwcu 2025 r. w Unii Europejskiej podrożały w skali roku o 2,3%, tj. w nieco większym stopniu niż w poprzednim miesiącu, ale nieznacznie mniej niż w czerwcu ub. roku (w maju br. ceny tych towarów i usług wzrosły o 2,2%, a w czerwcu ub. roku o 2,6%). We wszystkich krajach UE ceny konsumpcyjne kształtowały się powyżej poziomu sprzed roku. W dwudziestu dwóch z nich wzrost był wyższy niż w maju br. (m.in. w Estonii, Słowenii, Szwecji, Czechach oraz w Portugalii), natomiast w pozostałych pięciu – na Malcie, w Finlandii, Polsce, Holandii oraz Niemczech – tempo wzrostu nieco osłabło w porównaniu z poprzednim miesiącem. Najwyższy wzrost cen konsumpcyjnych w skali roku notowano po raz kolejny w Rumunii (5,8%). Bardziej niż przeciętnie w UE ceny wzrosły także m.in. w Estonii (wzrost wyniósł 5,2%), na Węgrzech i Słowacji (po 4,6%), w Chorwacji (4,4%), na Łotwie (3,9%), w Grecji (3,6%) oraz w Polsce (3,4%, tj. najmniej od połowy ub. roku). Ceny towarów i usług konsumpcyjnych były wyższe niż w czerwcu ub. roku we wszystkich największych gospodarkach UE: w Hiszpanii o 2,3%, w Niemczech o 2,0%, we Włoszech o 1,8%, a we Francji o 0,9%. Wśród krajów unijnych najmniejszy wzrost cen notowano na Cyprze (0,5%).

Produkcja przemysłowa³ w Unii Europejskiej w maju 2025 r. zwiększyła się w skali roku o 3,4% (wobec wzrostu o 0,2% w kwietniu br. oraz spadku o 4,0% w maju ub. roku). Wzrost produkcji notowano w szesnastu krajach członkowskich, w tym najwyższy ponownie w Irlandii – o 40,7%. Bardziej niż przeciętnie w UE zwiększyła się także produkcja w Finlandii, Szwecji, Rumunii, na Łotwie i Malcie (w granicach 5,9%–3,7%). Wyższą niż rok wcześniej produkcję przemysłową obserwowano również m.in. w Polsce (o 2,3% wobec wzrostu o 2,1% w kwietniu br. oraz spadku o 0,4% w maju ub. roku), a także w dwóch spośród największych gospodarek unijnych – w Niemczech (o 1,9%) i Hiszpanii (o 1,7%). Spadek produkcji przemysłowej notowano w dziesięciu krajach UE, w tym najgłębszy w Belgii (o 7,3%) i Bułgarii (o 6,5%). Niższa niż w maju ub. roku była produkcja również m.in. w Danii, na Słowacji, Węgrzech i w Grecji (w granicach 4,2%–2,1%), a także we Francji (o 1,0%) i Włoszech (o 0,9%).

W okresie styczeń−maj br. w większości krajów członkowskich UE obroty towarowe handlu zagranicznego (wyrażone w euro) były wyższe niż przed rokiem. Wzrost eksportu notowano w osiemnastu krajach, a importu – w dwudziestu jeden. W największym stopniu, i znacznie bardziej niż w pozostałych krajach, zwiększyła się wartość towarów wysyłanych za granicę w Irlandii (o 47,8%), na Cyprze (o 36,2%) oraz w Słowenii (o 29,5%). Relatywnie wysoki wzrost eksportu obserwowano także m.in. w Estonii, Danii, Chorwacji oraz w Finlandii (w granicach 9,3%–5,2%). Najgłębszy spadek eksportu odnotowano natomiast na Malcie (o 12,5%). Wartość towarów wysyłanych za granicę zmniejszyła się również w Bułgarii, Grecji, Luksemburgu, Austrii, Niemczech, we Francji, na Litwie oraz w Hiszpanii, (w granicach 4,7%‒0,4%). Import najbardziej wzrósł na Cyprze (o 14,1%) oraz w Słowenii (o 12,9%). Wartość sprowadzanych towarów w znacznym stopniu zwiększyła się także w Estonii (o 9,8%) oraz Irlandii (o 8,4%). Spadek importu notowano natomiast na Malcie (o 10,6%), a także w Grecji, Finlandii, Luksemburgu, Belgii i we Francji (w granicach 5,3%‒0,7%). W szesnastu państwach członkowskich w okresie pięciu miesięcy br. odnotowano ujemne saldo wymiany handlowej, w tym najgłębsze we Francji (-46,0 mld EUR wobec -45,8 mld EUR przed rokiem). Ujemne było również saldo m.in. w Hiszpanii, Rumunii, Grecji i Portugalii (od -23,2 mld EUR do -12,5 mld EUR). Najwyższym dodatnim saldem (choć znacznie mniejszym niż rok wcześniej) charakteryzowały się natomiast Niemcy (87,3 mld EUR wobec 112,1 mld EUR przed rokiem), których eksport wyniósł 657,1 mld EUR (tj. o 1,1% mniej niż rok wcześniej), a import – 569,8 mld EUR (odpowiednio o 3,2% więcej). W Polsce, przy wzroście eksportu (o 1,3% do 149,2 mld EUR) oraz importu (o 6,2% do 152,3 mld EUR), notowano ujemne saldo wymiany handlowej (-3,1 mld EUR wobec dodatniego w wysokości 4,0 mld EUR przed rokiem).